آثار ترافیک درون‌شهری سنندج بر سلامت جسمانی ساکنین از دیدگاه ساکنین و مطلعین کلیدی: یک مطالعۀ کیفی

زمینه و هدف: ترافیک و حمل‌ونقل بخش مهمی از طیف عوامل اجتماعی، اقتصادی و محیطیِ خارج از بخش بهداشت و درمان است که بر سلامت اثرگذار است. هدف از مطالعه حاضر، تبیین دیدگاه‌های ساکنین شهر و مطلعین کلیدی از اثرات ترافیک درون‌شهری سنندج بر سلامت جسمانی آن‌ها بود. مواد و روش‌ها: مطالعه به‌صورت کیفی و به روش تحلیل محتوای قراردادی در سال ۱۳۹۳ انجام شد. بیست و دو تن از شرکت‌کنندگان در پژوهش، از ساکنین شهر و ۸ تن مطلع کلیدی بودند که به ترتیب در جلسات مصاحبه گروهیِ متمرکز (۴ جلسه) و مصاحبه عمیق فردی (۸ جلسه) مصاحبه شدند. روش نمونه‌گیری مبتنی بر هدف بود. برای تحلیل داده‌ها از نرم‌افزارMAXQDA۱۰ استفاده شد. یافته‌ها: از دید مشارکت‌کنندگان، ترافیک درون‌شهری سنندج دو اثر مستقیم و غیرمستقیم بر سلامت جسمانی ساکنین داشت؛طبقه اثرات مستقیم شامل هشت زیرطبقهبود: ایجاد پیری زودرس، خستگی مفرط، بیماری‌های روان‌تنی، مشکلات سیستم اسکلتی عضلانی، سیستم گوارش، سیستم اعصاب، سیستم تنفس، و سیستم قلبی-عروقی و طبقه اثرات غیرمستقیم نیز شامل چهار زیرطبقه بود: اثرات ناشی از اتکای محض به خودرو، اثرات ناشی از تصادف، اثرات ناشی از تراکم بیش از حد خودرو، و اثرات ناشی از آلودگی هوا. نتیجه‌گیری: پژوهشگران حوزه سلامت و دست‌اندرکاران سیستم ترافیک شهری باید مطالعات جامعی را برای ارزیابی اثرات ترافیک و حمل‌ونقلدرون‌شهری بر سلامت در کشور طرح‌ریزیکنند تا بتوانند اثرات آن را بر سلامت جسمانی افراد پس از وضع هر قانون و برنامه‌ای رصد نمایند و راهکارهای ارتقادهنده سلامت را با انجام اقدامات جامعه‌محور و با هماهنگی بین سازمان ‌های مربوط به اجرا بگذارند.